Công thức tính chi phí sản xuất nhanh chóng, chính xác

Cập nhật: 23/05/2025

Chi phí là một khái niệm quan trọng trong kinh tế và kế toán, chỉ những khoản tiền mà doanh nghiệp phải bỏ ra để sản xuất và kinh doanh. Bài viết này của Tổng kho buôn sỉ sẽ giới thiệu về công thức tính chi phí sản xuất, cũng như phân biệt chi phí cố định và chi phí biến đổi.

Chi phí sản xuất là gì? Cách tính chi phí sản xuất

Bạn đang bắt đầu kinh doanh hoặc muốn tối ưu hiệu quả tài chính trong sản xuất? Hiểu rõ chi phí sản xuất là bước đầu tiên để kiểm soát ngân sách và gia tăng lợi nhuận. Vậy chi phí sản xuất là gì và làm sao để tính chính xác?

Chi phí sản xuất là gì?

Chi phí sản xuất là tổng số tiền mà một doanh nghiệp phải chi trả để sản xuất hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ. Đây bao gồm tất cả các khoản chi phí liên quan đến việc mua nguyên liệu, vật liệu, máy móc, nhân công, chi phí quản lý, chi phí tiền lương và các chi phí khác liên quan đến quá trình sản xuất.

Chi phí sản xuất bao gồm những gì?

Chi phí sản xuất bao gồm các thành phần sau:

Chi phí nguyên liệu: Đây là số tiền mà doanh nghiệp phải chi trả để mua nguyên liệu và vật liệu để sản xuất hàng hóa.
Chi phí nhân công: Đây là số tiền mà doanh nghiệp phải chi trả cho lao động nhân công tham gia vào quá trình sản xuất. Bao gồm cả tiền lương, phụ cấp và các khoản trợ cấp khác.
Chi phí máy móc và thiết bị: Bao gồm tiền mua và bảo dưỡng các thiết bị, máy móc, công cụ cần thiết cho quá trình sản xuất.
Chi phí quản lý: Đây là các khoản chi phí liên quan đến quản lý và điều hành hoạt động sản xuất, bao gồm tiền lương cho nhân viên quản lý, chi phí văn phòng, chi phí marketing và quảng cáo.
Chi phí khác: Bao gồm các khoản chi phí khác như chi phí vận chuyển, chi phí bảo hiểm, chi phí sửa chữa và bảo dưỡng, chi phí tiền thuê mặt bằng và các chi phí khác liên quan đến sản xuất.

Cách tính chi phí sản xuất

Cách tính chi phí sản xuất phụ thuộc vào từng ngành và mô hình kinh doanh cụ thể. Tuy nhiên, có một số phương pháp tính chi phí sản xuất phổ biến như:

Phương pháp tính chi phí trực tiếp: Tính toán tổng chi phí của nguyên liệu, vật liệu và nhân công trực tiếp tham gia vào sản xuất.
Phương pháp tính chi phí gián tiếp: Tính toán tổng chi phí của các yếu tố không trực tiếp liên quan đến sản xuất như chi phí quản lý, chi phí marketing, chi phí tiền thuê mặt bằng và các chi phí hỗ trợ khác.
Phương pháp tính chi phí tổng hợp: Tổng hợp cả chi phí trực tiếp và gián tiếp để tính toán tổng chi phí sản xuất

Để tính chính xác, bạn có thể sử dụng các công thức tính chi phí sản xuất sau:

Tổng chi phí sản xuất = Chi phí nguyên liệu + Chi phí nhân công + Chi phí máy móc và thiết bị + Chi phí quản lý + Chi phí khác
Chi phí trung bình mỗi đơn vị sản phẩm = Tổng chi phí sản xuất / Số lượng sản phẩm
Tỷ lệ chi phí sản xuất = Tổng chi phí sản xuất / Doanh thu

Các biện pháp giảm chi phí sản xuất:

Tối ưu hóa quy trình sản xuất: Nghiên cứu và cải tiến quy trình sản xuất để tăng hiệu suất và giảm thời gian sản xuất.
Tìm kiếm nguồn cung ứng nguyên liệu và vật liệu giá rẻ hơn: Điều tra và tìm hiểu các nhà cung cấp có giá cả cạnh tranh để tiết kiệm chi phí nguyên liệu.
Đào tạo và nâng cao kỹ năng lao động: Đầu tư vào đào tạo nhân viên để nâng cao năng suất làm việc và giảm lỗi sản xuất.
Sử dụng công nghệ hiện đại và tự động hóa: Áp dụng các công nghệ tiên tiến và quy trình tự động hóa để tăng năng suất và giảm lao động.
Kiểm soát tốt lượng hàng tồn kho: Tránh tồn kho dư thừa để giảm chi phí lưu trữ và rủi ro hết hạn.
Thương thảo với nhà cung cấp: Đàm phán điều kiện hợp đồng với nhà cung cấp để giảm giá và chi phí vận chuyển.
Sử dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng: Đầu tư vào các thiết bị và công nghệ tiết kiệm năng lượng để giảm chi phí điện và nhiên liệu.

Những biện pháp trên có thể giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất và tăng tính cạnh tranh trên thị trường.

Xem thêm: Mách bạn những điều cần thiết trong kinh doanh

Phân biệt chi phí sản xuất cố định và chi phí sản xuất biến đổi

Chi phí cố định là những chi phí không thay đổi theo mức độ sản xuất hoặc doanh thu của doanh nghiệp. Đây là những khoản chi phí phải trả dù sản xuất hay không sản xuất. Ví dụ, chi phí thuê mặt bằng, chi phí bảo trì thiết bị, chi phí lương nhân viên quản lý là những chi phí cố định. Ngay cả khi doanh nghiệp không sản xuất hoặc có mức sản xuất thấp, các chi phí này vẫn phải chi trả.

Chi phí biến đổi là những chi phí thay đổi tương ứng với mức độ sản xuất hoặc doanh thu. Đây là những khoản chi phí tăng hoặc giảm theo lượng hàng hoá sản xuất hoặc doanh thu của doanh nghiệp. Ví dụ, chi phí nguyên liệu, chi phí lao động trực tiếp và chi phí vận chuyển là những chi phí biến đổi. Khi sản xuất nhiều hơn, các chi phí này sẽ tăng; khi sản xuất ít hơn, chúng sẽ giảm.

Công thức tính chi phí sản xuất biến đổi và chi phí sản xuất cố định:

Tổng chi phí biến đổi = Tổng chi phí sản xuất - Chi phí cố định
Tỷ lệ chi phí cố định = (Chi phí cố định / Tổng chi phí sản xuất) x 100%
Tỷ lệ chi phí biến đổi = (Chi phí biến đổi / Tổng chi phí sản xuất) x 100%

Phân biệt và tính toán chính xác chi phí sản xuất biến đổi và chi phí sản xuất cố định giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về cấu trúc chi phí và đưa ra quyết định kinh doanh hợp lý, nhằm tối ưu hóa hiệu suất và lợi nhuận.
Các biện pháp giảm chi phí sản xuất:

Tối ưu hóa quy trình sản xuất: Xem xét các quy trình sản xuất hiện tại và tìm cách cải thiện hiệu suất và năng suất. Điều này có thể bao gồm việc tinh giản quy trình, loại bỏ các bước không cần thiết, tối ưu hóa sắp xếp và luồng công việc.
Đào tạo và nâng cao kỹ năng nhân viên: Đảm bảo nhân viên được đào tạo và nắm vững các kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc một cách hiệu quả. Nhân viên có trình độ cao và am hiểu công nghệ mới sẽ giúp tăng năng suất và giảm thiểu sai sót trong quá trình sản xuất.
Tìm kiếm nguồn cung ứng và vật liệu giá rẻ: Nghiên cứu và tìm hiểu các nhà cung cấp có giá cả cạnh tranh và chất lượng tốt. Điều này giúp giảm chi phí mua hàng và nguyên liệu, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm cuối cùng.
Tối ưu hóa quản lý kho: Quản lý kho hàng hiệu quả giúp tránh thất thoát hàng hóa, giảm thiểu chi phí lưu trữ và tăng cường sự linh hoạt trong việc đáp ứng nhu cầu khách hàng.
Áp dụng công nghệ và tự động hóa: Sử dụng công nghệ và hệ thống tự động hóa để tối ưu hóa quá trình sản xuất. Công nghệ tiên tiến như tự động hóa robot, hệ thống quản lý sản xuất (MES) và trí tuệ nhân tạo (AI) có thể giúp tăng cường hiệu suất và giảm lỗi trong quá trình sản xuất.
Tăng cường kiểm soát chất lượng: Đảm bảo chất lượng sản phẩm và giảm lỗi sản xuất có thể giúp giảm thiểu chi phí tái làm và đáp ứng yêu cầu chất lượng của khách hàng.
Thúc đẩy tiết kiệm năng lượng và tài nguyên: Áp dụng các biện pháp tiết kiệm năng lượng và tài nguyên trong quá trình sản xuất, chẳng hạn như sử dụng thiết bị tiết kiệm điện, tối ưu hóa hệ thống làm mát và tái chế vật liệu.

Tổng kết

Chi phí sản xuất là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sự cạnh tranh và thành công trong kinh doanh. Bằng cách áp dụng các biện pháp giảm chi phí và tối ưu hóa quá trình sản xuất, doanh nghiệp có thể nâng cao lợi nhuận, cung cấp sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao, và tạo sự hài lòng cho khách hàng.

Tác giả: Tín Tmark