Kỹ năng lắng nghe - Bí quyết giao tiếp hiệu quả

Cập nhật: 25/03/2024

Kỹ năng lắng nghe quan trọng thế nào khi giao tiếp

Kỹ năng lắng nghe là khả năng hiểu và phản hồi lại những gì người khác đang nói. Kỹ năng này không chỉ giúp bạn tạo được sự gần gũi, tin tưởng và tôn trọng với đối phương, mà còn giúp bạn học hỏi được nhiều điều mới, mở rộng kiến thức và tư duy, cải thiện khả năng giải quyết vấn đề và xung đột. Khi bạn lắng nghe một cách chân thành và chuyên tâm, bạn sẽ thể hiện được sự quan tâm và tôn trọng đối với người nói, cũng như sự chia sẻ và đồng cảm với những gì họ đang trải qua. Bạn cũng sẽ có được những thông tin quý giá, những góc nhìn khác biệt, những ý kiến đóng góp và những phản hồi hữu ích từ người nói. Điều này sẽ giúp bạn xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp, cũng như nâng cao khả năng giao tiếp của bạn.

7 nguyên tắc vàng để có được kỹ năng lắng nghe hiệu quả

Để có được kỹ năng lắng nghe hiệu quả, bạn cần tuân theo 7 nguyên tắc vàng sau đây:

Tập trung vào cuộc giao tiếp

Khi lắng nghe, bạn cần dành toàn bộ sự chú ý của mình cho người nói, không để bị phân tâm bởi những yếu tố xung quanh, như điện thoại, máy tính, ti vi, hay những suy nghĩ riêng của mình. Bạn cũng cần duy trì sự liên lạc mắt với người nói, để thể hiện sự quan tâm và tôn trọng.

Tuyệt đối không được ngắt lời

Khi lắng nghe, bạn không nên ngắt lời người nói, cho dù là để bày tỏ ý kiến của mình, hay để đưa ra những câu hỏi. Việc này sẽ khiến người nói cảm thấy bị xao nhãng, bị gián đoạn suy nghĩ, hay bị thiếu tôn trọng. Bạn chỉ nên phát biểu sau khi người nói đã hoàn thành ý của mình.

Thấu hiểu khi lắng nghe

Khi lắng nghe, bạn không chỉ cần hiểu được những gì người nói đang nói, mà còn cần hiểu được những gì họ đang cảm nhận, mong muốn, quan tâm, hay lo lắng. Bạn cũng cần hiểu được ngữ cảnh, mục đích, và ý nghĩa của cuộc giao tiếp. Để làm được điều này, bạn cần lắng nghe một cách tích cực, tức là lắng nghe với tư thế học hỏi, khám phá, và tôn trọng.

Không phán xét và áp đặt đối phương

Khi lắng nghe, bạn không nên phán xét hay áp đặt quan điểm của mình lên người nói, cho dù bạn có đồng ý hay không đồng ý với họ. Bạn cũng không nên so sánh, chỉ trích, hay chế giễu người nói. Việc này sẽ khiến người nói cảm thấy bị tấn công, bị xem thường, hay bị bỏ qua. Bạn chỉ nên lắng nghe một cách khách quan và tôn trọng sự khác biệt của mỗi người.

Biết cách đặt câu hỏi

Khi lắng nghe, bạn nên đặt những câu hỏi mở, tức là những câu hỏi không có câu trả lời đúng sai, hay có thể trả lời bằng một từ. Những câu hỏi mở sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những gì người nói đang muốn truyền đạt, cũng như khuyến khích họ tiếp tục nói. Bạn cũng nên đặt những câu hỏi phản chiếu, tức là những câu hỏi để tóm tắt lại những gì bạn đã hiểu được từ người nói. Những câu hỏi phản chiếu sẽ giúp bạn kiểm tra lại sự thấu hiểu của mình, cũng như xác nhận lại với người nói rằng bạn đã lắng nghe họ.

Ngôn ngữ hình thể

Khi lắng nghe, bạn nên sử dụng ngôn ngữ hình thể để thể hiện sự quan tâm và tương tác với người nói. Bạn có thể gật đầu, cười mỉm, hay làm những âm thanh để bày tỏ sự đồng tình hay khích lệ. Bạn cũng nên duy trì khoảng cách phù hợp với người nói, không quá xa hay quá gần. Bạn không nên chéo chân, chéo tay, hay xoay lưng khi lắng nghe.

Đưa ra các ý kiến cá nhân

Khi lắng nghe, bạn có thể đưa ra các ý kiến cá nhân của mình sau khi đã hiểu rõ về những gì người nói muốn truyền đạt. Bạn nên đưa ra các ý kiến một cách rõ ràng, trung thực, và tôn trọng. Bạn không nên chỉ trích hay phủ nhận ý kiến của người nói. Bạn cũng nên biết cách chấp nhận sự phản biện và góp ý của người nói.

Xem thêm: Các kỹ năng cần có của môt nhân viên chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp

Một số lỗi thường gặp trong kỹ năng lắng nghe

Trong quá trình lắng nghe, bạn có thể mắc phải một số lỗi sau đây:

Tập trung trình bày quan điểm của bản thân

Một số người khi lắng nghe, thay vì cố gắng hiểu được những gì người nói đang muốn nói, họ chỉ tập trung vào việc trình bày quan điểm của mình, hay so sánh kinh nghiệm của mình với người nói. Việc này sẽ khiến người nói cảm thấy bị bỏ qua, bị thiếu tôn trọng, hay bị cạnh tranh.

Không tập trung

Một số người khi lắng nghe, họ không tập trung vào người nói, mà để ý đến những yếu tố khác, như điện thoại, máy tính, ti vi, hay những suy nghĩ riêng của họ. Việc này sẽ khiến người nói cảm thấy bị xem nhẹ, bị thiếu quan tâm, hay bị phân tâm.

Không đặt mình vào vị trí đối phương

Một số người khi lắng nghe, họ không cố gắng đặt mình vào vị trí của người nói, để hiểu được cảm xúc, mong muốn, quan tâm, hay lo lắng của họ. Họ chỉ lắng nghe theo quan điểm của mình, hay dựa vào những kinh nghiệm đã có. Việc này sẽ khiến người nói cảm thấy bị hiểu lầm, bị xa lánh, hay bị thiếu đồng cảm.

Thái độ không hứng thú

Một số người khi lắng nghe, họ có thái độ không hứng thú, không tương tác, hay không phản hồi lại với người nói. Họ có thể chẳng may gật đầu, cười mỉm, hay làm những âm thanh để giả vờ lắng nghe. Việc này sẽ khiến người nói cảm thấy bị coi thường, bị khinh rẻ, hay bị lãng phí thời gian.

Những thành kiến tiêu cực

Một số người khi lắng nghe, họ có những thành kiến tiêu cực về người nói, dựa vào những yếu tố như giới tính, tuổi tác, chủng tộc, văn hóa, hay nghề nghiệp. Họ có thể phán xét, chỉ trích, hay chế giễu người nói dựa vào những thành kiến đó. Việc này sẽ khiến người nói cảm thấy bị kỳ thị, bị xúc phạm, hay bị tổn thương.

Kiểu nghe “phòng thủ”

Một số người khi lắng nghe, họ có kiểu nghe “phòng thủ”, tức là họ chỉ lắng nghe để tìm ra những sai sót, những điểm yếu, hay những điểm không đồng ý của người nói. Họ có thể chặn đứng, phản biện, hay phủ nhận ý kiến của người nói. Việc này sẽ khiến người nói cảm thấy bị tấn công, bị phản đối, hay bị bất công.

Kết luận

Kỹ năng lắng nghe là một trong những kỹ năng quan trọng trong giao tiếp. Để có được kỹ năng lắng nghe hiệu quả, bạn cần tuân theo 7 nguyên tắc vàng, đó là: tập trung vào cuộc giao tiếp, tuyệt đối không được ngắt lời, thấu hiểu khi lắng nghe, không phán xét và áp đặt đối phương, biết cách đặt câu hỏi, ngôn ngữ hình thể, và đưa ra các ý kiến cá nhân. Bạn cũng cần tránh mắc phải một số lỗi thường gặp khi lắng nghe, như: tập trung trình bày quan điểm của bản thân, không tập trung, không đặt mình vào vị trí đối phương, thái độ không hứng thú, những thành kiến tiêu cực, và kiểu nghe “phòng thủ”. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn nâng cao kỹ năng lắng nghe của mình. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này!

Tác giả: Tín Tmark