Lợi nhuận ròng là gì? Cách tính và cải thiện lợi nhuận ròng

Cập nhật: 18/03/2024

Lợi nhuận ròng là gì?

Lợi nhuận ròng là số tiền thuần mà doanh nghiệp kiếm được sau khi trừ đi tất cả các chi phí, bao gồm chi phí hoạt động, chi phí tài chính, chi phí khấu hao và thuế thu nhập doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng còn được gọi là lợi nhuận sau thuế hay lãi ròng.

Lợi nhuận ròng còn là chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, cho biết doanh nghiệp có sinh lời hay không, có khả năng trả được các khoản vay hay không, có thể tái đầu tư hay không và có thể chia cổ tức cho cổ đông hay không.

Ý nghĩa lợi nhuận ròng

Lợi nhuận ròng có ý nghĩa như sau:

• Là chỉ số để đo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng càng cao, hiệu quả kinh doanh càng tốt.
• Là nguồn tiền để tái đầu tư vào hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng càng cao, khả năng mở rộng quy mô và phát triển của doanh nghiệp càng lớn.
• Là nguồn tiền để trả các khoản vay và lãi vay của doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng càng cao, khả năng thanh toán các khoản vay và duy trì sự ổn định tài chính của doanh nghiệp càng cao.
• Là nguồn tiền để chia cổ tức cho cổ đông của doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng càng cao, khả năng chi trả cổ tức và thu hút các nhà đầu tư vào doanh nghiệp càng cao.

Cách tính lợi nhuận ròng (lợi nhuận sau thuế)

Công thức tính lợi nhuận ròng như sau:

Lợi nhuận ròng = Doanh thu - Chi phí hoạt động - Chi phí tài chính - Chi phí khấu hao - Thuế thu nhập doanh nghiệp

Trong đó:

• Doanh thu là số tiền mà doanh nghiệp thu được từ bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ trong một kỳ kinh doanh.
• Chi phí hoạt động là số tiền mà doanh nghiệp phải chi trả cho các hoạt động sản xuất kinh doanh, bao gồm chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí quản lý, chi phí bán hàng, chi phí tiếp thị, chi phí nghiên cứu và phát triển, v.v.
• Chi phí tài chính là số tiền mà doanh nghiệp phải chi trả cho các khoản vay và lãi vay trong một kỳ kinh doanh.
• Chi phí khấu hao là số tiền mà doanh nghiệp phải ghi nhận giảm giá trị của các tài sản cố định do sử dụng hoặc hao mòn trong một kỳ kinh doanh.
• Thuế thu nhập doanh nghiệp là số tiền mà doanh nghiệp phải nộp cho nhà nước theo quy định của pháp luật về thuế.

Ví dụ: Doanh nghiệp A có báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh như sau:

• Doanh thu: 1000 triệu đồng
• Chi phí hoạt động: 600 triệu đồng
• Chi phí tài chính: 50 triệu đồng
• Chi phí khấu hao: 100 triệu đồng
• Thuế thu nhập doanh nghiệp: 20%

Theo công thức trên, lợi nhuận ròng của doanh nghiệp A là:

Lợi nhuận ròng = 1000 - 600 - 50 - 100 - (1000 - 600 - 50 - 100) x 20% = 160 triệu đồng

Phân biệt lợi nhuận ròng và các khái niệm lợi nhuận khác

Ngoài lợi nhuận ròng, còn có các khái niệm lợi nhuận khác như lợi nhuận gộp, lợi nhuận thuần, lợi nhuận trước thuế. Các khái niệm này có sự khác biệt như sau:

• Lợi nhuận gộp là số tiền thuần mà doanh nghiệp kiếm được sau khi trừ đi chi phí hàng bán (chi phí nguyên vật liệu và chi phí nhân công trực tiếp). Lợi nhuận gộp cho biết biên lợi nhuận gộp của doanh nghiệp, tức tỷ lệ giữa lợi nhuận gộp và doanh thu. Công thức tính lợi nhuận gộp như sau:

Lợi nhuận gộp = Doanh thu - Chi phí hàng bán

• Lợi nhuận thuần là số tiền thuần mà doanh nghiệp kiếm được sau khi trừ đi tất cả các chi phí hoạt động, bao gồm cả chi phí tài chính và chi phí khấu hao. Lợi nhuận thuần cho biết biên lợi nhuận thuần của doanh nghiệp, tức tỷ lệ giữa lợi nhuận thuần và doanh thu. Công thức tính lợi nhuận thuần như sau:

Lợi nhuận thuần = Doanh thu - Chi phí hoạt động - Chi phí tài chính - Chi phí khấu hao

• Lợi nhuận trước thuế là số tiền mà doanh nghiệp kiếm được trước khi trừ đi thuế thu nhập doanh nghiệp. Lợi nhuận trước thuế cho biết khả năng sinh lời của doanh nghiệp trước khi tính đến yếu tố thuế. Công thức tính lợi nhuận trước thuế như sau:

Lợi nhuận trước thuế = Lợi nhuận ròng + Thuế thu nhập doanh nghiệp

Ví dụ: Doanh nghiệp A có báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh như sau:

• Doanh thu: 1000 triệu đồng
• Chi phí hàng bán: 400 triệu đồng
• Chi phí hoạt động: 200 triệu đồng
• Chi phí tài chính: 50 triệu đồng
• Chi phí khấu hao: 100 triệu đồng
• Thuế thu nhập doanh nghiệp: 20%

Theo công thức trên, các loại lợi nhuận của doanh nghiệp A là:

Lợi nhuận gộp = 1000 - 400 = 600 triệu đồng

Lợi nhuận thuần = 1000 - 200 - 50 - 100 = 650 triệu đồng

Lợi nhuận trước thuế = 650 - (650 x 20%) = 520 triệu đồng

Lợi nhuận ròng = 520 - (520 x 20%) = 416 triệu đồng

Các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng

Lợi nhuận ròng của doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sau:

Chi phí hoạt động

Chi phí hoạt động là số tiền mà doanh nghiệp phải chi trả cho các hoạt động sản xuất kinh doanh, bao gồm chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí quản lý, chi phí bán hàng, chi phí tiếp thị, chi phí nghiên cứu và phát triển, v.v. Chi phí hoạt động càng cao, lợi nhuận ròng càng thấp, lúc nay điều doanh nghiệp cần làm là tìm cách giảm thiểu chi phí hoạt động để tăng lợi nhuận ròng.

Doanh thu của doanh nghiệp

Doanh thu là số tiền mà doanh nghiệp thu được từ bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ trong một kỳ kinh doanh. Doanh thu càng cao, lợi nhuận ròng càng cao. Doanh nghiệp cần tìm cách tăng doanh thu bằng cách mở rộng thị trường, tăng giá trị gia tăng cho khách hàng, khai thác các nguồn thu mới, v.v.

Thuế thu nhập doanh nghiệp

Thuế thu nhập doanh nghiệp là số tiền mà doanh nghiệp phải nộp cho nhà nước theo quy định của pháp luật về thuế. Thuế thu nhập doanh nghiệp càng cao, lợi nhuận ròng càng thấp. Doanh nghiệp cần tìm cách hưởng lợi từ các chính sách miễn giảm thuế, khấu trừ chi phí hợp lý, tránh các hành vi trốn thuế hay gian lận kế toán.

Xem thêm: Công thức tính lợi nhuận thuần

Doanh nghiệp cần làm gì để tăng lợi nhuận ròng?

Để tăng lợi nhuận ròng cho doanh nghiệp, có một số biện pháp như sau:

Xem lại giá cả

Giá cả là yếu tố quan trọng để quyết định doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần xem lại giá cả của các sản phẩm/dịch vụ để đảm bảo phù hợp với chi phí sản xuất, giá trị cung cấp cho khách hàng và tình hình cạnh tranh trên thị trường. Doanh nghiệp có thể tăng giá cả nếu sản phẩm/dịch vụ có độc quyền, có chất lượng cao, có uy tín thương hiệu, có nhu cầu lớn, v.v. Ngược lại, doanh nghiệp có thể giảm giá cả nếu sản phẩm/dịch vụ có nhiều đối thủ cạnh tranh, có chất lượng thấp, có nhu cầu thấp, v.v.

Hủy các sản phẩm/dịch vụ không còn khả năng sinh lời

Doanh nghiệp cần phân tích hiệu quả của các sản phẩm/dịch vụ để xác định những sản phẩm/dịch vụ nào không còn khả năng sinh lời hoặc gây thâm hụt cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần hủy bỏ hoặc tối ưu hóa các sản phẩm/dịch vụ này để giải phóng nguồn lực và tập trung vào các sản phẩm/dịch vụ có lợi nhuận cao.

Kiểm soát hàng tồn kho

Hàng tồn kho là số lượng hàng hóa mà doanh nghiệp chưa bán được trong một kỳ kinh doanh. Hàng tồn kho càng nhiều, chi phí lưu kho, bảo quản và quản lý càng cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần kiểm soát hàng tồn kho bằng cách dự báo nhu cầu thị trường, điều chỉnh sản lượng sản xuất, áp dụng các chương trình khuyến mãi hoặc thanh lý hàng tồn kho.

Giảm tổng chi phí trực tiếp

Tổng chi phí trực tiếp là tổng số tiền mà doanh nghiệp phải chi trả cho các chi phí liên quan đến việc sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ, bao gồm chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí khác trực tiếp. Tổng chi phí trực tiếp càng thấp, lợi nhuận gộp và lợi nhuận ròng càng cao. Doanh nghiệp cần giảm tổng chi phí trực tiếp bằng cách tìm kiếm các nguồn cung ứng nguyên vật liệu giá rẻ, tăng hiệu suất lao động, sử dụng công nghệ tiết kiệm chi phí, v.v.

Kết luận

Lợi nhuận ròng là chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng được tính bằng công thức: Lợi nhuận ròng = Doanh thu - Chi phí hoạt động - Chi phí tài chính - Chi phí khấu hao - Thuế thu nhập doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng có ý nghĩa cho việc tái đầu tư, trả các khoản vay và chia cổ tức cho cổ đông của doanh nghiệp. Mong rằng bài viết sẽ cung cấp cho bạn thêm nhiều thông tin hữu ích, cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết!

Tác giả: Tín Tmark