Tổng quan về các mô hình kinh doanh thương mại điện tử và cách chọn mô

Cập nhật ngày: 14/03/2024

Thương mại điện tử là gì? Thương mại điện tử là hoạt động kinh doanh trao đổi hàng hóa, dịch vụ và thông tin qua internet. Thương mại điện tử có nhiều lợi ích như tiết kiệm chi phí, thời gian, mở rộng thị trường, tăng cạnh tranh và khả năng tùy biến. Tuy nhiên, để kinh doanh thành công trên internet, cần chọn mô hình thương mại điện tử phù hợp với sản phẩm, khách hàng và mục tiêu của doanh nghiệp.

Tổng hợp 6 mô hình thương mại điện tử phổ biến nhất hiện nay

Mô hình thương mại điện tử được phân loại theo các bên tham gia giao dịch. Dưới đây là 6 mô hình phổ biến nhất hiện nay:

Business-to-Business (B2B)

Mô hình B2B là giao dịch giữa hai doanh nghiệp, ví dụ như nhà sản xuất và nhà phân phối, hoặc nhà cung cấp và nhà bán lẻ. Mô hình B2B có ưu điểm là tăng hiệu quả, giảm chi phí và thời gian giao dịch, tạo ra các quan hệ lâu dài và tin cậy. Một số ví dụ về các trang web B2B là Alibaba.com, Amazon Business, FPT Shop...

Business-to-Consumer (B2C)

Mô hình B2C là giao dịch giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng cuối, ví dụ như khi mua hàng trên các sàn thương mại điện tử hoặc các trang web của các thương hiệu. Mô hình B2C có ưu điểm là thuận tiện, nhanh chóng, đa dạng và phong phú về sản phẩm, dịch vụ và giá cả. Một số ví dụ về các trang web B2C là Shopee, Lazada, Tiki...

Consumer-to-Business (C2B)

Mô hình C2B là giao dịch giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp, ví dụ như khi bán hàng qua các sàn thương mại điện tử hoặc cung cấp các dịch vụ cho các doanh nghiệp. Mô hình C2B có ưu điểm là tạo ra thu nhập cho người tiêu dùng, tận dụng các tài nguyên và kỹ năng cá nhân, tạo ra sự cạnh tranh và đổi mới cho doanh nghiệp. Một số ví dụ về các trang web C2B là Freelancer.com, Fiverr, Airbnb...

Business-to-Government (B2G)

Mô hình B2G là giao dịch giữa doanh nghiệp và cơ quan nhà nước, ví dụ như khi doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm, dịch vụ hoặc thông tin cho cơ quan nhà nước. Mô hình B2G có ưu điểm là tăng minh bạch, giảm tham nhũng, tăng hiệu quả và tiết kiệm chi phí cho cả hai bên. Một số ví dụ về các trang web B2G là Vietnam e-Procurement System, Vietnam Customs Portal, Vietnam National Single Window...

Consumer-to-Government (C2G)

Mô hình C2G là giao dịch giữa người tiêu dùng và cơ quan nhà nước, ví dụ như khi nộp thuế, đăng ký hộ khẩu, xin giấy phép hoặc tham gia các cuộc thăm dò ý kiến công dân. Mô hình C2G có ưu điểm là tiện lợi, nhanh chóng, an toàn và tiết kiệm thời gian cho người tiêu dùng, tăng hiệu quả và minh bạch cho cơ quan nhà nước. Một số ví dụ về các trang web C2G là General Department of Taxation Portal, National Public Service Portal, Vietnam e-Citizen Portal...

Các sàn thương mại điện tử lớn ở Việt Nam

Việt Nam là một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất khu vực Đông Nam Á. Theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company, doanh thu thương mại điện tử của Việt Nam đạt 14 tỷ USD vào năm 2020 và dự kiến sẽ đạt 52 tỷ USD vào năm 2025. Có rất nhiều sàn thương mại điện tử hoạt động tại Việt Nam, nhưng có 4 sàn lớn nhất là:

Shopee

Shopee là sàn thương mại điện tử lớn nhất Việt Nam về lượng truy cập và doanh số bán hàng. Shopee thuộc tập đoàn Sea Group của Singapore và ra mắt tại Việt Nam vào năm 2016. Shopee có các tính năng nổi bật như miễn phí vận chuyển, hoàn tiền 111%, shopee live, shopee mall... Shopee có hơn 200 triệu sản phẩm từ hơn 10 triệu người bán hàng.

Lazada

Lazada là sàn thương mại điện tử lâu đời nhất tại Việt Nam, ra mắt vào năm 2012. Lazada thuộc tập đoàn Alibaba của Trung Quốc và có mặt tại 6 quốc gia Đông Nam Á. Lazada có các tính năng nổi bật như lazmall, lazada wallet, lazada express, lazlive... Lazada có hơn 100 triệu sản phẩm từ hơn 8 triệu người bán hàng.

Tiki

Tiki là sàn thương mại điện tử do người Việt sáng lập và phát triển. Tiki ra mắt vào năm 2010 với ban đầu chỉ bán sách online. Sau đó, Tiki đã mở rộng danh mục sản phẩm và trở thành một trong những sàn thương mại điện tử hàng đầu Việt Nam. Tiki có các tính năng nổi bật như tikinow, tiki live, tiki pro... Tiki có hơn 50 triệu sản phẩm từ hơn 7 triệu người bán hàng.