Dụng cụ mài dao - Thiết bị không thể thiếu trong nhà bếp

Cập nhật ngày: 28/12/2023

Dụng cụ mài dao

Thiết bị giúp duy trì độ sắc bén của lưỡi dao

Dụng cụ mài dao là thiết bị được thiết kế để tạo ra một góc mài phù hợp cho lưỡi dao, giúp lưỡi dao luôn sắc bén và không bị cong vênh. Khi sử dụng dao thường xuyên, lưỡi dao sẽ bị mòn do ma sát với các vật liệu khác nhau. Nếu không được mài lại kịp thời, lưỡi dao sẽ bị tù, khó cắt và có thể gây nguy hiểm cho người dùng. Do đó, nên để duy trì độ sắc bén của lưỡi dao.

Có nhiều loại dụng cụ mài dao khác nhau

Trên thị trường hiện nay, có nhiều loại khác nhau với các tính năng và ưu nhược điểm riêng. Có thể chọn loại phù hợp với nhu cầu và ngân sách của mình. Một số loại phổ biến như sau:

Đá mài: Đây là loại truyền thống và rẻ tiền nhất. Đá mài có nhiều kích thước, hình dạng và độ nhám khác nhau. Có thể chọn đá mài phù hợp với độ cứng và độ dày của lưỡi dao. Đá mài có ưu điểm là cho kết quả mài sắc bén và chính xác, nhưng có nhược điểm là khó sử dụng, tốn thời gian và công sức.
Máy mài điện: Đây là loại dụng cụ mài dao hiện đại và tiện lợi nhất. Máy mài điện có thể tự động điều chỉnh góc mài cho lưỡi dao, chỉ cần đặt lưỡi dao vào khe máy và bật công tắc. Máy mài điện có ưu điểm là cho kết quả mài nhanh chóng và đồng đều, nhưng có nhược điểm là có giá thành cao, có thể làm hỏng cấu trúc của lưỡi dao và gây tiếng ồn.
Thanh mài: Đây là loại đơn giản và dễ sử dụng nhất. Thanh mài có hình dạng như một thanh kim loại có đầu nhọn hoặc tròn, được bọc bởi một lớp vật liệu nhám. Chỉ cần cầm thanh mài và kéo lưỡi dao qua thanh mài theo một góc nhất định. Thanh mài có ưu điểm là cho kết quả mài sắc bén và an toàn, nhưng có nhược điểm là không thể điều chỉnh được góc mài và không phù hợp với các loại dao có lưỡi cong.

Cần chọn dụng cụ mài dao phù hợp với độ cứng, độ dày và góc mài của lưỡi dao

Để chọn được loạiphù hợp, cần xem xét các yếu tố sau:

Độ cứng của lưỡi dao: Độ cứng của lưỡi dao được đo bằng đơn vị Rockwell (HRC). Càng cao HRC thì lưỡi dao càng cứng và khó mài, nhưng cũng bền hơn. Nên chọn loại có độ nhám cao hơn độ cứng của lưỡi dao để có thể mài hiệu quả.
Độ dày của lưỡi dao: Độ dày của lưỡi dao được đo bằng đơn vị milimét (mm). Càng dày mm thì lưỡi dao càng khỏe và chắc, nhưng cũng nặng hơn. Nên chọn dụng cụ mài dao có kích thước phù hợp với độ dày của lưỡi dao để có thể mài đều.
Góc mài của lưỡi dao: Góc mài của lưỡi dao được đo bằng đơn vị độ (°). Càng nhỏ ° thì lưỡi dao càng sắc và nhạy, nhưng cũng dễ bị gãy. Nên chọn loại có thể điều chỉnh được góc mài phù hợp với góc mài của lưỡi dao để có thể duy trì độ sắc bén.

Các loại dụng cụ mài dao phổ biến

Trong phần này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho các loại phổ biến trên thị trường hiện nay, cùng với các ưu nhược điểm, giá thành và cách sử dụng của chúng.

Đá mài Đá mài là loại dụng cụ mài dao truyền thống và rẻ tiền nhất.

Đá mài có nhiều kích thước, hình dạng và độ nhám khác nhau. Có thể chọn đá mài phù hợp với độ cứng và độ dày của lưỡi dao. Đá mài có ưu điểm là cho kết quả mài sắc bén và chính xác, nhưng có nhược điểm là khó sử dụng, tốn thời gian và công sức.

Để sử dụng đá mài, cần làm ướt đá mài bằng nước hoặc dầu để giảm ma sát và tăng hiệu quả. Sau đó, cầm lưỡi dao và đặt nó trên đá mài theo một góc nhất định, thường là từ 15° đến 20°. Kéo lưỡi dao qua đá mài theo hướng từ gốc đến ngọn, lặp lại nhiều lần cho đến khi lưỡi dao sắc bén. Cần chú ý giữ góc mài ổn định và áp lực vừa phải. Cũng nên mài cả hai mặt của lưỡi dao để cân bằng. Sau khi mài xong, rửa sạch lưỡi dao và lau khô.

Đá mài có nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào nguồn gốc và thành phần của dụng cụ mài dao. Một số loại đá mài phổ biến như sau:

Đá mài tự nhiên: Đây là loại đá mài được hình thành từ các khoáng chất tự nhiên, có độ nhám thấp và mịn. Đá mài tự nhiên có ưu điểm là cho kết quả mài nhẵn và bóng, nhưng có nhược điểm là có giá thành cao, khó tìm và dễ bị hao mòn.
Đá mài nhân tạo: Đây là loại đá mài được sản xuất từ các vật liệu nhân tạo, có độ nhám cao và thô. Đá mài nhân tạo có ưu điểm là cho kết quả mài sắc bén và nhanh chóng, nhưng có nhược điểm là có giá thành rẻ, dễ tìm và dễ gây xước lưỡi dao.
Đá mài kim cương: Đây là loại đá mài cao cấp nhất, được phủ bởi các hạt kim cương nhỏ li ti, có độ nhám rất cao và cứng. Đá mài kim cương có ưu điểm là cho kết quả mài vượt trội và bền bỉ, nhưng có nhược điểm là có giá thành rất cao, khó sử dụng và cần chăm sóc kỹ.

Máy mài điện

Máy mài điện là loại dụng cụ mài dao hiện đại và tiện lợi nhất. Máy mài điện có thể tự động điều chỉnh góc mài cho lưỡi dao, chỉ cần đặt lưỡi dao vào khe máy và bật công tắc. Máy mài điện có ưu điểm là cho kết quả mài nhanh chóng và đồng đều, nhưng có nhược điểm là có giá thành cao, có thể làm hỏng cấu trúc của lưỡi dao và gây tiếng ồn.

Để sử dụng máy mài điện, cần cắm máy vào nguồn điện và bật công tắc. Sau đó, đặt lưỡi dao vào khe máy theo hướng từ gốc đến ngọn, để máy tự động kéo lưỡi dao qua các miếng vật liệu nhám xoay vòng. Chỉ cần giữ lưỡi dao ở vị trí cố định và không di chuyển. Cũng nên kiểm tra thường xuyên để tránh quá mài hoặc không đều. Sau khi mài xong, rút lưỡi dao ra khỏi khe máy và lau sạch.

Máy mài điện có nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào công suất và chức năng của dụng cụ mài dao. Một số loại máy mài điện phổ biến như sau:

Máy mài điện đơn giản: Đây là loại máy mài điện có công suất thấp và chỉ có một khe mài. Máy mài điện đơn giản có ưu điểm là dễ sử dụng và rẻ tiền, nhưng có nhược điểm là không thể điều chỉnh được góc mài và không phù hợp với các loại dao khác nhau.
Máy mài điện nhiều khe: Đây là loại máy mài điện có công suất cao và có nhiều khe mài với các độ nhám khác nhau. Máy mài điện nhiều khe có ưu điểm là có thể điều chỉnh được góc mài và phù hợp với các loại dao khác nhau, nhưng có nhược điểm là khó sử dụng và đắt tiền.
Máy mài điện thông minh: Đây là loại máy mài điện cao cấp nhất, có công suất cao và có nhiều chức năng thông minh. Máy mài điện thông minh có ưu điểm là có thể tự động nhận diện loại dao, góc mài, độ sắc bén và thời gian mài, nhưng có nhược điểm là rất đắt tiền và cần bảo trì thường xuyên.

Thanh mài

Thanh mài là loại dụng cụ mài dao đơn giản và dễ sử dụng nhất. Thanh mài có hình dạng như một thanh kim loại có đầu nhọn hoặc tròn, được bọc bởi một lớp vật liệu nhám. Chỉ cần cầm thanh mài và kéo lưỡi dao qua thanh mài theo một góc nhất định. Thanh mài có ưu điểm là cho kết quả mài sắc bén và an toàn, nhưng có nhược điểm là không thể điều chỉnh được góc mài và không phù hợp với các loại dao có lưỡi cong.

Để sử dụng thanh mài, cần cầm thanh mài bằng tay trái (nếu thuận tay phải) và đặt nó trên bàn hoặc bếp theo góc 90°. Sau đó, cầm lưỡi dao bằng tay phải và đặt nó trên thanh mài theo góc khoảng 20°. Kéo lưỡi dao qua thanh mài từ gốc đến ngọn, lặp lại nhiều lần cho đến khi lưỡi dao sắc bén. Cần chú ý giữ góc mài ổn định và áp lực vừa phải. Cũng nên xoay lưỡi dao để mài cả hai mặt của nó. Sau khi mài xong, lau sạch lưỡi dao.

Thanh mài có nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào chất liệu và hình dạng của dụng cụ mài dao. Một số loại thanh mài phổ biến như sau:

Thanh mài thép: Đây là loại thanh mài cơ bản nhất, được làm từ thép carbon hoặc thép không gỉ, có đầu tròn hoặc hình chữ V. Thanh mài thép có ưu điểm là rẻ tiền và dễ tìm, nhưng có nhược điểm là không mài được sắc bén và dễ gây xước lưỡi dao.
Thanh mài gốm: Đây là loại thanh mài nâng cao hơn, được làm từ gốm nhám, có đầu tròn hoặc hình chữ V. Thanh mài gốm có ưu điểm là mài được sắc bén và bền bỉ, nhưng có nhược điểm là có giá thành cao và dễ vỡ.
Thanh mài kim cương: Đây là loại thanh mài cao cấp nhất, được phủ bởi các hạt kim cương nhỏ li ti, có đầu tròn hoặc hình chữ V. Thanh mài kim cương có ưu điểm là mài được vượt trội và không gây xước lưỡi dao, nhưng có nhược điểm là có giá thành rất cao và cần chăm sóc kỹ.

Cách sử dụng dụng cụ mài dao an toàn và hiệu quả

Để sử dụng an toàn và hiệu quả, cần lưu ý các điều sau:

Nên mài dao thường xuyên, ít nhất một lần mỗi tháng, để duy trì độ sắc bén của lưỡi dao.
Nên chọn loạiphù hợp với loại dao, độ cứng, độ dày và góc mài của lưỡi dao.
Nên giữ góc mài ổn định và áp lực vừa phải khi mài dao, để không làm hỏng lưỡi dao hoặc gây nguy hiểm cho bản thân.
Nên rửa sạch và lau khô lưỡi dao sau khi mài, để loại bỏ các vết bẩn và bụi bẩn.
Nên bảo quản dao và dụng cụ này ở nơi khô ráo và thoáng mát, để tránh gỉ sét và hư hỏng.

Kết luận

Dụng cụ mài dao là thiết bị không thể thiếu trong nhà bếp, giúp duy trì độ sắc bén của lưỡi dao, tăng tuổi thọ và hiệu suất của dao. Có thể chọn loại phù hợp với nhu cầu và ngân sách của mình, từ đá mài, máy mài điện đến thanh mài. Cũng nên biết cách sử dụng loại an toàn và hiệu quả, để không gây hại cho lưỡi dao hoặc cho bản thân. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho những thông tin hữu ích về nó. Chúc luôn có những chiếc dao sắc bén và an toàn trong nhà bếp. Xin cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết này. Hẹn gặp lại bạn trong các bài viết khác.

Tác giả: Tín Tmark