Lợi nhuận là gì? Phân loại, công thức tính và vai trò của lợi nhuận

Cập nhật: 18/03/2024

Lợi nhuận là gì?

Lợi nhuận là sự chênh lệch giữa tổng thu nhập và tổng chi phí của một doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Lợi nhuận cho biết hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, khả năng tạo ra giá trị cho khách hàng và cổ đông, cũng như khả năng phát triển và mở rộng thị trường.

Phân loại lợi nhuận

Lợi nhuận có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, nhưng phổ biến nhất là theo hai tiêu chí sau: 

Theo mức độ tính toán: Lợi nhuận có thể được tính theo hai cách là lợi nhuận kế toán và lợi nhuận thuần. Lợi nhuận kế toán là lợi nhuận được tính trên bảng cân đối kế toán, bao gồm cả các khoản thu nhập và chi phí phi tiền tệ, như khấu hao, trích lập dự phòng, … Lợi nhuận thuần là lợi nhuận được tính trên bảng dòng tiền, chỉ bao gồm các khoản thu nhập và chi phí tiền tệ thực tế. 

Theo mức độ phân bổ: Lợi nhuận có thể được phân bổ theo hai cách là lợi nhuận toàn phần và lợi nhuận bình quân. Lợi nhuận toàn phần là tổng lợi nhuận của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Lợi nhuận bình quân là lợi nhuận toàn phần chia cho số lượng sản phẩm hoặc dịch vụ bán ra trong khoảng thời gian đó.

Công thức tính lợi nhuận

Công thức tính lợi nhuận phụ thuộc vào loại lợi nhuận mà ta muốn tính. Tuy nhiên, công thức chung nhất để tính lợi nhuận là: 

Lợi nhuận = Tổng thu nhập - Tổng chi phí 

Trong đó: Tổng thu nhập là tổng số tiền mà doanh nghiệp thu được từ việc bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ trong một khoảng thời gian nhất định. Tổng chi phí là tổng số tiền mà doanh nghiệp phải trả cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh, quản lý, tài chính, … trong một khoảng thời gian nhất định.

Vai trò của lợi nhuận

Lợi nhuận có vai trò rất quan trọng đối với doanh nghiệp, người lao động và nền kinh tế. Dưới đây là một số vai trò cụ thể của lợi nhuận:

Vai trò của lợi nhuận đối với doanh nghiệp

Lợi nhuận là nguồn tài chính để doanh nghiệp đầu tư vào các hoạt động mở rộng sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, cải tiến công nghệ, … nhằm tăng cường năng lực cạnh tranh và chiếm lĩnh thị trường. Lợi nhuận là tiêu chí để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, cũng như khả năng thanh toán các khoản nợ và các nghĩa vụ tài chính khác. Lợi nhuận là nguồn phân phối cho các bên liên quan đến doanh nghiệp, như cổ đông, nhân viên, nhà cung cấp, khách hàng, nhà nước, … nhằm duy trì và phát triển mối quan hệ hợp tác lâu dài.

Vai trò của lợi nhuận đối với người lao động

Lợi nhuận là nguồn thu nhập cho người lao động, giúp họ cải thiện đời sống và nâng cao chất lượng lao động. Lợi nhuận là động lực để người lao động làm việc chăm chỉ, sáng tạo và có trách nhiệm với công việc của mình. Lợi nhuận là phần thưởng cho người lao động khi họ góp phần vào sự thành công của doanh nghiệp.

Xem thêm: Lợi nhuận ròng là gì? Cách tính và cải thiện lợi nhuận ròng

Vai trò của lợi nhuận đối với nền kinh tế

Lợi nhuận là nguồn thuế cho nhà nước, giúp nhà nước có ngân sách để thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh quốc gia và phát triển hạ tầng. Lợi nhuận là yếu tố thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp và các ngành kinh tế, góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế và cải thiện thu nhập bình quân đầu người. Lợi nhuận là tiêu chí để phản ánh sự cân bằng giữa cung và cầu trên thị trường, giúp điều tiết giá cả và ổn định kinh tế.

Cách gia tăng lợi nhuận của doanh nghiệp

Để gia tăng lợi nhuận của doanh nghiệp, có rất nhiều biện pháp có thể được áp dụng, như: 

• Tăng giá bán hàng hoặc dịch vụ: Đây là cách đơn giản nhất để tăng lợi nhuận, nhưng cũng có thể gây ra sự mất khách hàng hoặc sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ. Do đó, khi tăng giá bán hàng hoặc dịch vụ, doanh nghiệp cần phải xem xét đến các yếu tố như giá trị, chất lượng, độc đáo và sự hài lòng của khách hàng về sản phẩm hoặc dịch vụ của mình. 
• Giảm chi phí sản xuất, kinh doanh, quản lý, tài chính, …: Đây là cách hiệu quả để tăng lợi nhuận, nhưng cũng cần phải đảm bảo không ảnh hưởng đến chất lượng và uy tín của doanh nghiệp. Do đó, khi giảm chi phí, doanh nghiệp cần phải tìm kiếm các nguồn tiết kiệm tiềm năng, như tối ưu hóa quy trình sản xuất, tận dụng các nguồn lực có sẵn, thương lượng giá cả với các nhà cung cấp, áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng, … 
• Tăng doanh số bán hàng hoặc dịch vụ: Đây là cách quan trọng để tăng lợi nhuận, nhưng cũng cần phải có chiến lược kinh doanh hiệu quả và phù hợp với thị trường. Do đó, khi tăng doanh số bán hàng hoặc dịch vụ, doanh nghiệp cần phải nghiên cứu nhu cầu và hành vi của khách hàng, xây dựng thương hiệu và uy tín, mở rộng kênh phân phối và tiếp thị, khuyến mãi và chăm sóc khách hàng, … 
• Tạo ra các sản phẩm hoặc dịch vụ mới: Đây là cách sáng tạo và đột phá để tăng lợi nhuận, nhưng cũng cần phải có sự nghiên cứu và đầu tư kỹ lưỡng. Do đó, khi tạo ra các sản phẩm hoặc dịch vụ mới, doanh nghiệp cần phải phân tích thị trường và đối thủ cạnh tranh, khai thác các ý tưởng và xu hướng mới, thiết kế và thử nghiệm sản phẩm hoặc dịch vụ trước khi tung ra thị trường, …

Kết luận

Lợi nhuận là một khái niệm quan trọng trong kinh doanh và kinh tế. Lợi nhuận cho biết hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, khả năng tạo ra giá trị cho khách hàng và cổ đông, cũng như khả năng phát triển và mở rộng thị trường. Lợi nhuận có vai trò rất quan trọng đối với doanh nghiệp, người lao động và nền kinh tế. Để gia tăng lợi nhuận của doanh nghiệp, có rất nhiều biện pháp có thể được áp dụng, như tăng giá bán hàng hoặc dịch vụ, giảm chi phí sản xuất, kinh doanh, quản lý, tài chính, …, tăng doanh số bán hàng hoặc dịch vụ, tạo ra các sản phẩm hoặc dịch vụ mới. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về “lợi nhuận là gì” và cách viết bài chuẩn seo về chủ đề này. Nếu bạn có ý kiến hoặc câu hỏi gì, hãy để lại bình luận bên dưới. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này. Chúc bạn thành công!

Tác giả: Tín Tmark