Các loại chiến lược kinh doanh và cách xây dựng hiệu quả

Cập nhật ngày: 13/03/2024

Các loại chiến lược kinh doanh phổ biến của doanh nghiệp

Chiến lược kinh doanh là một kế hoạch hành động để đạt được mục tiêu của doanh nghiệp trong một thị trường cạnh tranh. Chiến lược kinh doanh có thể bao gồm các khía cạnh như sản phẩm, giá, phân phối, khuyến mãi, nhân sự, tài chính, v.v. Có nhiều loại chiến lược kinh doanh khác nhau, nhưng chúng ta có thể phân loại chúng theo hai tiêu chí chính: chiến lược thông dụng và chiến lược tăng trưởng.

Chiến lược thông dụng

Chiến lược thông dụng là những chiến lược mà hầu hết các doanh nghiệp đều áp dụng để hoạt động và phát triển. Có ba loại chiến lược thông dụng chính là: chiến lược doanh nghiệp, chiến lược cạnh tranh và chiến lược toàn cầu. Chiến lược doanh nghiệp là chiến lược xác định mục tiêu và phương hướng tổng quát của doanh nghiệp. Chiến lược này liên quan đến việc xác định tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị cốt lõi, mục tiêu chiến lược và các nguyên tắc hành động của doanh nghiệp. Chiến lược cạnh tranh là chiến lược xác định cách thức doanh nghiệp tạo ra ưu thế cạnh tranh trên thị trường. Chiến lược này liên quan đến việc xác định nhóm khách hàng mục tiêu, vị trí thị trường, điểm khác biệt và giá trị cung cấp cho khách hàng. Có ba loại chiến lược cạnh tranh chính là: chiến lược khác biệt, chiến lược chi phí thấp và chiến lược tập trung. Chiến lược toàn cầu là chiến lược xác định cách thức doanh nghiệp hoạt động và cạnh tranh trên quy mô toàn cầu. Chiến lược này liên quan đến việc xác định các thị trường quốc tế mục tiêu, các phương thức nhập thị trường, các yếu tố văn hóa và chính trị ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh quốc tế. Có bốn loại chiến lược toàn cầu chính là: chiến lược quốc tế, chiến lược đa quốc gia, chiến lược toàn cầu và chiến lược xuyên biên giới.

Chiến lược tăng trưởng tập trung

Chiến lược tăng trưởng tập trung là những chiến lược mà doanh nghiệp áp dụng để tăng trưởng nhanh chóng và mạnh mẽ trong một thị trường cụ thể. Có bốn loại chiến lược tăng trưởng tập trung chính là: chiến lược thâm nhập thị trường, chiến lược phát triển thị trường, chiến lược phát triển sản phẩm và chiến lược phát triển hội nhập. Chiến lược thâm nhập thị trường là chiến lược tăng trưởng doanh nghiệp bằng cách gia tăng thị phần của sản phẩm hiện có trong thị trường hiện có. Chiến lược này liên quan đến việc sử dụng các biện pháp như giảm giá, tăng quảng cáo, mở rộng kênh phân phối, v.v. để thu hút khách hàng của đối thủ cạnh tranh hoặc khách hàng tiềm năng. Chiến lược phát triển thị trường là chiến lược tăng trưởng doanh nghiệp bằng cách đưa sản phẩm hiện có vào các thị trường mới. Chiến lược này liên quan đến việc xác định và khai thác các cơ hội trong các khu vực địa lý, các nhóm khách hàng hoặc các kênh phân phối mới. Chiến lược phát triển sản phẩm là chiến lược tăng trưởng doanh nghiệp bằng cách cải tiến hoặc tạo ra các sản phẩm mới cho thị trường hiện có. Chiến lược này liên quan đến việc nghiên cứu và phát triển các tính năng, chất lượng, thiết kế hoặc công nghệ mới cho sản phẩm để đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Chiến lược phát triển hội nhập là chiến lược tăng trưởng doanh nghiệp bằng cách mua lại hoặc hợp nhất với các doanh nghiệp khác trong cùng ngành hoặc ngành liên quan. Chiến lược này liên quan đến việc tận dụng các lợi thế như giảm chi phí, tăng quy mô, mở rộng thị phần, tiếp cận nguồn lực, v.v. từ việc kết hợp hai hoặc nhiều doanh nghiệp lại với nhau.

Chiến lược phát triển đa dạng hóa

Chiến lược phát triển đa dạng hóa là những chiến lược mà doanh nghiệp áp dụng để tăng trưởng bằng cách đầu tư vào các ngành hoặc sản phẩm mới không liên quan đến ngành hoặc sản phẩm hiện có. Chiến lược này liên quan đến việc giảm rủi ro, khai thác các cơ hội, tận dụng các năng lực hoặc nguồn lực của doanh nghiệp. Có hai loại chiến lược phát triển đa dạng hóa chính là: chiến lược đa dạng hóa liên quan và chiến lược đa dạng hóa không liên quan. Chiến lược đa dạng hóa liên quan là chiến lược mà doanh nghiệp đầu tư vào các ngành hoặc sản phẩm mới có liên quan đến ngành hoặc sản phẩm hiện có về công nghệ, khách hàng, kênh phân phối hoặc thị trường. Ví dụ, một doanh nghiệp sản xuất máy tính có thể đa dạng hóa liên quan sang ngành sản xuất điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng, vì chúng đều sử dụng công nghệ tương tự và phục vụ cùng một nhóm khách hàng. Chiến lược đa dạng hóa không liên quan là chiến lược mà doanh nghiệp đầu tư vào các ngành hoặc sản phẩm mới không có liên quan đến ngành hoặc sản phẩm hiện có về công nghệ, khách hàng, kênh phân phối hoặc thị trường. Ví dụ, một doanh nghiệp sản xuất máy tính có thể đa dạng hóa không liên quan sang ngành sản xuất thực phẩm hoặc dược phẩm, vì chúng không có điểm chung nào với ngành sản xuất máy tính.

Cách xây dựng chiến lược kinh doanh hiệu quả

Để xây dựng một chiến lược kinh doanh hiệu quả, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:

Xác định mục tiêu dài hạn

Mục tiêu dài hạn là những kết quả mong muốn mà doanh nghiệp muốn đạt được trong một khoảng thời gian nhất định, thường là từ 3 đến 5 năm. Mục tiêu dài hạn cần phải rõ ràng, cụ thể, đo lường được, khả thi và có ý nghĩa. Một số ví dụ về mục tiêu dài hạn là: tăng doanh thu, tăng lợi nhuận, tăng thị phần, mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm, cải thiện chất lượng, v.v.

Khảo sát và phân tích thị trường

Khảo sát và phân tích thị trường là quá trình thu thập và xử lý các thông tin về thị trường mà doanh nghiệp đang hoặc sẽ hoạt động. Mục đích của việc này là để hiểu rõ nhu cầu và mong muốn của khách hàng, cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi mua hàng của họ. Ngoài ra, việc này cũng giúp doanh nghiệp nhận biết được các cơ hội và thách thức trong thị trường, cũng như các đối thủ cạnh tranh và ưu thế cạnh tranh của mình. Có nhiều phương pháp khảo sát và phân tích thị trường khác nhau, như: khảo sát trực tiếp, khảo sát gián tiếp, phân tích SWOT, phân tích Porter 5 lực, phân tích PESTEL, v.v.

Xây dựng chiến lược sản phẩm

Chiến lược sản phẩm là chiến lược xác định các thuộc tính và giá trị của sản phẩm mà doanh nghiệp sẽ cung cấp cho khách hàng. Chiến lược này liên quan đến việc xác định tên, logo, bao bì, thiết kế, chất lượng, tính năng, giá cả và bảo hành của sản phẩm. Ngoài ra, chiến lược này cũng liên quan đến việc xây dựng danh mục sản phẩm (product portfolio), tức là sự kết hợp của các loại sản phẩm khác nhau mà doanh nghiệp sở hữu và bán ra thị trường. Một số phương pháp xây dựng chiến lược sản phẩm là: phân tích vòng đời sản phẩm, phân tích ma trận BCG, phân tích ma trận Ansoff, v.v.

Đánh giá, Đo lường, và tối ưu

Đánh giá, Đo lường, và tối ưu là quá trình theo dõi và đánh giá hiệu quả của chiến lược kinh doanh mà doanh nghiệp đã áp dụng. Mục đích của việc này là để kiểm tra xem chiến lược có đạt được mục tiêu dài hạn hay không, cũng như để nhận biết được các điểm mạnh và điểm yếu của chiến lược. Ngoài ra, việc này cũng giúp doanh nghiệp điều chỉnh và cải thiện chiến lược để phù hợp với thực tế và đáp ứng nhu cầu thay đổi của thị trường. Có nhiều công cụ và phương pháp đánh giá, đo lường và tối ưu nó, như: chỉ số hiệu suất chính (KPI), bảng điều khiển cân bằng (balanced scorecard), chu trình PDCA (plan-do-check-act), v.v.

Kết luận

Các loại chiến lược kinh doanh là những kế hoạch hành động để đạt được mục tiêu của doanh nghiệp trong một thị trường cạnh tranh. Có nhiều loại chiến lược khác nhau, nhưng chúng ta có thể phân loại chúng theo hai tiêu chí chính: chiến lược thông dụng và chiến lược tăng trưởng. Để xây dựng một chiến lược hiệu quả, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau: xác định mục tiêu dài hạn, khảo sát và phân tích thị trường, xây dựng chiến lược sản phẩm, đánh giá, đo lường và tối ưu. Hy vọng bài viết này đã cung cấp những thông tin hữu ích về các loại chiến lược kinh doanh và cách xây dựng chúng. Cảm ơn đã đọc bài viết này

Tác giả: Tín Tmark